...Myślę, że to sprawa o fundamentalnym znaczeniu - dla Kościoła w ogóle i dla Kościoła w Polsce. Kościół XXI wieku musi stawać się coraz bardziej soborowy, coraz bardziej wspólnotowy: ani klerykalny, ani świecki, ale naprawdę wspólnotowy, naprawdę głęboko jeden. Musi stawać się naprawdę służebny, coraz mniej władczy, coraz bardziej ubogi, coraz bardziej podkreślający wyższość środków ubogich nad środkami bogatymi, coraz bardziej pokazujący, że nie sukces, nawet nie sukces duchowy, ale świadectwo jest absolutnie najwyższą wartością. Kościół musi być otwarty tak, jak to realizuje Jan Paweł II, naprawdę ekumeniczny, naprawdę szukający najgłębszych powiązań. To także ksiądz Tischner wspaniale rozumiał i realizował.

Kiedy myślę o ludziach, których już nie ma wśród nas, wiem, że Tischner należy do tych nielicznych ludzi w Polsce, którzy naprawdę zrozumieli aggiornamento soborowe. Mówię z całą odpowiedzialnością: takimi ludźmi byli Jerzy Turowicz, ksiądz Jan Zieja i ksiądz Józef Tischner. Te postacie i grono, które się wokół nich gromadzi, wyznacza model Kościoła, który musi - to rzecz absolutnie konieczna - przebić się przez opór całego corpus politicum. Kościół jako instytucja jeszcze ciągle mu hołduje, a ma się stawać coraz bardziej corpus mysticum. Tischner świetnie to zrozumiał, chociaż właśnie w dziedzinie politicum był tak twórczy i tak głęboko sięgający...

Stefan Swieżawski, fragmenty "Jedna nas tęsknota gnała" w "Tygodniku Powszechnym", rok 2001